ختنه، یک عمل جراحی اختیاری برای از بین بردن لایۀپوست (پوست ختنهگاه) است که سر آلت را میپوشاند.
چهموقع انجام میشود؟
ختنه، معمولا در روزهای اول پس از تولد کودک و تنها در صورت سالم بودن کودک انجام میشود. اگر کودک مبتلا به بیماری خاصی باشد، ختنه به تعویق میافتد.
چگونه انجام میشود؟
این کار تنها چند دقیقه زمان میبرد. در طی جراحی، کودک روی یک میز مخصوص قرار میگیرد.
آلت تناسلی توسط مواد استریلیزه، تمیز و گیرۀ مخصوص، به آن متصل شده و پوست اضافی در آن محل بریده و برداشته میشود. پس از انجام عمل، پزشک، گاز را با ژلۀ روغنی روی زخم قرار میدهد تا از مالش در برابر پوشک محافظت شود.
مزایا
مطالعات نشان دادهاند، پسرانی که ختنه شدهاند، در آینده از برخی آسیبهای سلامتی در امان هستند. مانند آنکه:
- احتمال ابتلا به سرطان آلت تناسلی در آنها کمتر است.
- احتمال ابتلا به ویروس HIV و HPVدر آنها کمتر است.
- احتمال ابتلا به عفونت ادراری در دوران کودکی کمتر است.
- احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم، در همسران آنها کمتر است.
خطرات احتمالی ختنه
مشکلات ناشی از جراحی ختنه معمولا جزئی هستند. اگرچه عوارض جدی بسیار نادر هستند، اما در بعضی موارد دیده شده است. عوارضی مانند:
- خونریزی بیش از حد یا عفونت در منطقۀ تحت جراحی.
- بیش از حد پوست برداشته میشود.
- عوارض جانبی داروهایی که برای تسکین درد استفاده میشود.
معمولا این عوارض در نوزادان نسبت به کودکان کمتر است. برای بهحداقل رساندن خطرات، بایستی برای انجام این کار به پزشک متبحری مراجعه کنید.
میزان درد در این جراحی چگونه است؟
جراحی ختنه یک روش دردناک است و بهدلیل پایین بودن آستانۀ تحمل درد، در نوزادان تازه متولد شده، پزشک از بیحسی موضعی استفاده میکند. روشهای دیگر تسکیندرد هم شامل، کرم بیحسی موضعی، استامینوفن و …است. بیحس کنندهها خطراتی را بههمراه دارد و میتواند باعث کبودی یا تورم شود. کرمها ممکن است باعث قرمزی یا تورم شود.
مراقبت
بعد از ختنه، والدین وظیفه دارند، مراقبت بیشتری از کودکانشان انجام دهند.
معمولا، آلت تناسلی ۷ تا ۱۰ روز طول میکشد تا بهبود یابد. در چند روز اول، محل جراحی قرمز است و ممکن است ترشحات زردی را مشاهده کنید.
با گذشت زمان، جایزخم بهبود مییابد.
باید از دستورالعملهای گفته شده توسط پزشک برای درمان، پیروی کنید.
منطقۀ مورد جراحی را، تمیز نگه دارید و تندتند فرزندتان را به حمام ببرید. برای شستوشوی آلت، از صابون استفاده کنید. تند تند پوشک کودکتان را تعویض کنید تا ادرار و مدفوع باعث ایجاد عفونت نشود و در هنگام تغییر پوشک، هربار آلتتناسلی کودک را با آب و صابون بشویید.
اگر بعد از ختنه، با موارد زیر مواجه شدید، سریعا فرزندتان را نزد پزشک ببرید:
- خونریزی مداوم
- طی ۴۸ ساعت پس از جراحی، قرمزی و تورم اطراف آن بهبود پیدا نکرده است.
- کودک شما دچار تب (۳۸٫۰ درجۀ سانتیگراد یا بالاتر) شده است.
- بهنظر میرسد کودک شما ناخوشایند است.
- کودک شما طی ۱۲ ساعت پس از عمل، هنوز نمیتواند، ادرار کند.
- ترشح سبز یا بوی ناخوشایند از آلت تناسلی وجود دارد.
برای جراحی ختنه، به کدام پزشکها میتوانید مراجعه کنید؟
برای جراحی ختنه، میتوانید به پزشک متخصص و جراح اطفال مراجعه کنید. لطفا از مراجعه به افرادی که پزشک نیستند، خودداری کنید.
بهترین زمان برای انجام ختنه، چه زمانی است؟
بهترین زمان برای ختنه در روزهای اولیه تولد کودک است. اکثر پدر و مادرها برای ختنه کردن فرزندشان عجله دارند، زیرا ختنه باعثِ کاهش خطر ابتلا به عفونت ادراری در سال اول زندگی کودکان و عفونتهای مقاربتی در سالهای بعدی زندگی میشود.
با این حال، والدینی هم وجود دارند که دوست ندارند فرزندشان را ختنه کنند، زیرا نگران درد کشیدن فرزندشان هستند و تصمیم میگیرند، کودکشان در سنین بالاتری این کار را انجام دهد.
اما به این نکته توجه داشته باشید که، وقتی ختنه روی کودک بزرگسال انجام شود، زمان بهبود طولانیتر میشود. همچنین خطر ابتلا به عوارض نیز افزایش مییابد.
تأثیرات مثبت ختنه بر سلامتی
ختنه میتواند باعث کاهش باکتریهایی شود که در زیر پوست زندگی میکنند، مانند باکتریهایی که باعث ایجاد عفونت در دستگاه ادراری میشود. تحقیقات نشان میدهد، نوزادان ختنه شده در مقایسه با شیرخوارهای ختنه نشده در طول سال اول زندگی، خطر ابتلا به عفونت ادراری کمتری دارند.
چهزمانی نباید ختنه انجام شود؟
ختنه فقط باید در صورت پایداری و سالم بودن نوزاد انجام شود. گاهی اوقات بایستی ختنه را به تأخیر انداخت، مانند زمانهایی که:
- کودک خیلی زود متولد میشود.
- کودک دچار اختلالات خونریزی است و بیماری خاصی دارد.
- کودک دچار ناهنجاریهای مادرزادی است.
سوالات رایج در خصوص ختنه (FAQ)
فواید ختنه چیست؟
شامل فواید زودرس و دیررس میباشد، ختنه در سن نوزادی باعث کاهش احتمال عفونت ادراری و در سنین بالاتر باعث کاهش احتمال ابتلا به برخی بیماریهای مقاربتی (نظیر ایدز) و کاهش احتمال سرطان آلت میشود.
در صورت تمایل به مطالعه بیشتر در خصوص ” فواید ختنه ” و اینکه ” اگر ختنه نکنیم چه میشود ” میتوانید مقاله زیر را به زبان انگلیسی که توسط پروفسور موریس و همکارانش برای مرکز کنترل بیماریهای آمریکا (CDC) تهیه شده است مطالعه نمایید:
بهترین زمان ختنه چه زمانی است؟
بهترین زمان در سنین نوزادی است، توصیه ما به انجام در فاصله یک تا سه ماهگی است چون قدرت ترمیم پوست در این سن بسیار بالا است و در حافظه نوزاد هم باقی نمیماند. ختنه قبل از یک ماهگی توصیه نمیشود چون قبل از یک ماهگی هنوز ممکن هست نوزاد به دلایل مختلف برای مثال زردی به بستری در بیمارستان احتیاج پیدا بکند که در این صورت وجود زخم ختنه ممکن هست باعث پیچیده شدن روند درمان بشود.
روشها مشتمل بر چه روشهایی میباشند؟
معمولا به دو روش جراحی (یا همان سنتی) و ختنه به روش حلقه انجام میشود. روش حلقه به دلیل احتمال عوارض کمتر و نیز نتیجه صافتر نسبت به روش جراحی ( سنتی ) که در آن از بخیه استفاده میشود برای نوزادان متداولتر است و روش جراحی برای سن یک سال به بالا مناسبتر هست.
سایر روشها مثل ختنه با کلامپ ( کلیپس نقرهای ) و یا ختنه با لیزر به دلیل احتمال بالای عوارض به ندرت مورد استفاده قرار میگیرند و توصیه نمیشوند.
مراقبتهای بعد از ختنه چه مواردی هستند؟
تا دو هفته بعد از عمل باید سر آلت با یک پماد چرب مثل وازلین چرب شود و گاهی تا دو روز از یک شربت آنتی بیوتیکی هم استفاده میشود . استفاده از پانسمان با گاز استریل ، بازگذاشتن پوشک یا گذاشتن محل عمل در لگن بتادین تاثیری در سرعت بهبودی ندارد.
عوارض ختنه شامل چه مواردی هستند؟
این عمل مثل هر عمل جراحی دیگری ممکن است دارای عارضه شود که البته در صورت انجام به وسیله پزشک با تجربه و نیز مراقبت کافی از طرف والدین احتمال آن کم است، عوارض زودرس شامل احتمال عفونت، خونریزی و حساسیت به داروهای بیحسی و عوارض دیررس شامل تنگی سوراخ خروج ادرار است که البته حتی در صورت بروز، همگی به راحتی قابل درمان هستند.
موارد منع ختنه کدام هستند؟
در صورتیکه سوراخ خروج ادرار در محلی به جز نوک آلت باشد (هیپوسپادیاس) یا طول خیلی کم آلت و یا چاقی خیلی زیاد نوزاد و یا وجود پرده در زیر آلت یا وجود خمیدگی در آلت بهتر است ختنه تا بعد از عمل ترمیمی مشکل اولیه به تعویق بیفتد.
چسبندگی بعد از ختنه چیست؟
به طور طبیعی در شیار بین سر و تنه آلت نوزادان ماده پنیرک مانندی به نام اسمگما ترشح میشود که در صورت کوتاهی والدین در تمیز کردن این ماده بعد از ختنه ممکن هست چسبندگی پیش بیاید و پوست تنه آلت به روی سر آلت بچسبد لذا با رعایت توصیههای پزشک مربوطه این اتفاق نمیافتد البته حتی درصورت بروز، به وسیله پزشک حاذق و بدون جراحی قابل درمان هست، به طور کلی چسبندگی در اطفال چاق یا اطفال دارای طول آلت کوتاه تا متوسط شایعتر هست.
ارتباط ختنه با زودانزالی چیست؟
ارتباطی بین ختنه و زود انزالی وجود ندارد و اصولا زمان انزال تحت تاثیر فاکتورهای بسیار متعدد روانی و جسمی قرار دارد و هیچ گونه شواهد علمی در این خصوص وجود ندارد.
ارتباط ختنه با تنگی مجرا
اصولا اگر بعد از ختنه تعویض پوشک و شستشو با فواصل مناسب صورت نگیرد آمونیاک ادرار باعث التهاب سوراخ خروج ادرار و تنگی احتمالی مجرا در آینده میشود اما اول اینکه این عارضه نادر است دوم اینکه با شستشوی مناسب قابل پیشگیری است سوم اینکه حتی در صورت بروز به راحتی قابل درمان است چهارم اینکه اصلا ربطی به روش جراحی ندارد و در هر دو روش جراحی ( سنتی) و روش حلقه امکان بروز آن وجود دارد.
ارتباط ختنه با طول آلت چیست؟
ارتباطی بین ختنه با طول آلت وجود ندارد چون این جراحی فقط برداشتن بخشی از پوست آلت است و عملی روی بافت اسفنجی آلت صورت نمیگیرد .
ارتباط ختنه با پوست اضافه یا گوشت اضافه
در ختنه به روش حلقه اگر حلقه گذاری به وسیله پزشک ماهر و با تجربه صورت بگیرد اساسا امکان برداشت کم یا زیاد پوست وجود ندارد چون حلقه به صورت استاندارد مقدار معینی از پوست را برمی دارد. بعد از افتادن حلقه یک تورم در ناحیه زیر سر آلت دیده میشود که ناشی از ورم هست و به مرور کم میشود و درنهایت یک چین پوستی باقی میماند که طبیعی هست.
تورم و کبودی بعد از ختنه
مقداری تورم و کبودی تا یک ماه بعد از عمل طبیعی است اما در صورت شدید بودن با پزشک خود مشورت کنید.
ارتباط ختنه با سایز حلقه (رینگ)
برای ختنه به روش حلقه چندین سایز حلقه مختلف و نه یک سایز وجود دارد که در زمان عمل همه آنها امتحان میشوند و مناسبترین سایز انتخاب میشود.
ارتباط تخصص پزشک با این عمل
ختنه مثل هر عمل دیگری دارای مبانی علمی و تجربی میباشد که مبانی علمی آن در تخصصهای مختلف پزشکی تدریس میشود و مابقی هنر ، حوصله و تجربه پزشک انجام دهنده میباشد.
بهترین فصل برای این عمل چه فصلی هست؟
ختنه باعث تضعیف سیستم ایمنی نمیشود و موکول کردن آن به فصل خاصی مثلا تابستان کار صحیحی نیست مهم این هست که در سن طلایی آن یعنی یک تا سه ماهگی انجام شود.
چرا شکل آلت نوزادان مختلف بعد از ختنه متفاوت هست؟
شکل آلت بعد از ختنه تا حد زیادی به شکل اولیه آلت بستگی دارد و شکل اولیه آلت هم مثل تمام اعضای دیگر بدن تحت تاثیر فاکتورهای وراثتی و ژنتیکی قرار دارد پس طبیعتا بعد از عمل هم شکل آلت هر نوزاد با نوزاد دیگر متفاوت هست و این موضوع ربطی به روش عمل ندارد.
مضرات ختنه چیست و آیا یک عمل غیر علمی است و فقط ریشه در سنت دارد؟
علاوه بر دلایل مذهبی ختنه یک عمل علمی هست و والدین با تحقیقی که انجام میدهند به خاطر فواید بیشمار آن مثل کاهش احتمال عفونت ادراری کاهش احتمال بیماریهای مقاربتی از جمله ایدز و کاهش احتمال سرطان آلت مردانه و بسیاری مزایای دیگر ، آن را برای فرزندشان انتخاب میکنند.
در زیر میتوانید فایل مربوط به دستورالعملی که در سایت سازمان بهداشت جهانی (WHO) موجود است و در ادامه نظر انجمن متخصصین اطفال آمریکا درباره تایید و مزایای آن را دانلود و ملاحظه نمایید